Dijital ve akıllı enerji yönetimi, enerji ve kaynak açısından yüksek düzeyde verimli ve yenilenebilir enerji kaynakları ile desteklenen, maliyet ve enerji tasarrufu açısından avantaj sağlayan; stratejik planlar çerçevesinde, entegre ve esnek kaynak sistemlerinin yanı sıra iç görüye dayalı, enerji verimliliğini esas alan, kamusal değeri olan ve yenilikçi yaklaşımlara dayanan şebekeler ile enerjinin yönetimidir.
Akıllı enerji yönetimi, enerji alanında bize yepyeni fırsatlar sunuyor. Enerji maliyetlerinizi düşürmenin esas yolu enerji verimliliğinizi artırmaktan geçer. Bunu yapabilmek için de enerji tüketen her bir bileşenin durumunu bilmeniz ve buna yönelik alternatifler aramanız gerekecektir.
Akıllı Enerji Yönetimi Bileşenleri
- Akıllı Enerji Ağları ve Yönetimi
Akıllı enerji sistemleri, biokütle ve diğer düşük karbonlu çözümlerden elde edilen enerjilerin istikrarsız tedarikini dengeler. Akıllı enerji sistemleri tüm sağlayıcılardan gelen tüm enerji kaynaklarını kullanarak ek enerji üretme ihtiyacını azaltır.
- Enerji Depolama ve Yönetimi
Enerji depolama sistemleri, bulunduğu noktada ki enerjiyi depolayarak santrallerde bir dengeleme ünitesi olarak görev yapmaktadır. İhtiyaç duyulduğu zaman enerjiyi depolamak ve enerjiyi yüke veya şebekeye doğru tedarik etmek için kullanılır.
- Akıllı Enerji Üretimi ve Dağıtımı
Akıllı ölçüm(sayaç) kullanılan sistemlerde istenildiği zaman tüketilen enerji verileri toplanarak yönetim sisteminde değerlendirilir. Yapılan değerlendirme sonucu, tüketilecek enerji kadar üretim yapılır ve ihtiyaç duyulan enerjiyi tüketim noktasına transfer edilir. Böylece tüketicilere anlık ihtiyaçları doğrultusunda enerji üretimi yapılarak, özellikle fosil yakıtlardan sağlanan enerji üretimi talep kestirimi şeklinde gerçekleştirilmiş olur.
- Akıllı Şebeke İstasyonları
Şebeke sistemlerine bilgisayar ve ağ teknolojisi entegre ederek elde edilen enerjinin mevcut performansı, kesici, trafo ve akü durumunun izlenmesi, kritik ve kritik olmayan işlem kontrolünü sağlayan istasyonlardır.
- Uzaktan Gözetim, İleri Kontrol Metotları ve Otomasyon (SCADA Sistemi)
SCADA sistemi farklı alanlarda bulunan tesislerin tek bir merkezden bilgisayar, cep telefonu veya tablet gibi cihazlarla izlenebildiği bir sistemdir ve temel olarak bir yazılımdır. Topolojik bağlantı ve şematik olarak orta gerilim seviyesinde ki enerjinin durumunu gösterir. Telemetri ile bağlı olan şebeke elemanları (şalt tesisi/trafo istasyonu) gerekli görülen durumlarda izlenebilir ve cihazın türüne göre uzaktan kontrol edilebilir.
· Enerji Kaynaklarının Doğru ve Verimli Kullanılması
Yaşamımız için vazgeçilmez kaynağı olan enerjinin doğru ve verimli kullanılması amacıyla yapılan çalışmaları kapsamaktadır. A+ beyaz eşyaların kullanımı, LED kullanımı bu uygulamalara birer örnektir.
- Dağınık Enerji Kaynakları ve Yönetimi
Dağıtım şebekesinden gerçekleşen yenilenebilir enerji üretim entegrasyonlarının oluşturduğu yük akışı ve gerilim dalgalanmalarının kontrol edilmesi amacıyla kullanılan sistemlerdir. Aynı zamanda dağıtım şebekelerinin sürekli izlenebilmesi ve kritik durumların oluşma riski görüldüğünde gerekli kontrol ve kumanda önlemlerinin alınması amaçlı sistemler ve bunların yönetilmesidir. Bu uygulamaya örnek olarak Dağınık Üretim Yönetim Sistemi (DEMS) verilebilir.
- Alternatif Enerji Sistemleri
Enerji üretiminde kullanılan kaynaklarının yüksek kullanım oranına rağmen kaynakların sınırlı olması, çevreye olumsuz etkileri (fosil yakıtlar, nükleer enerji, hidrolik) nedeniyle insanlar doğaya daha az zarar veren güvenli, yenilenebilir, kaynak tüketmeyen, çevre ve canlı yaşamı olumsuz etkilemeyecek enerji kaynaklarından yararlanma zorunluluğu ve isteği doğmuştur. Bu klasik enerji kaynakları dışındaki kaynakların kullanımını sağlayan sistemler, alternatif enerji sistemleridir. Güneş enerjisi de bu sistemlerin bir örneğidir.
- Akıllı Enerji Güvenliği
Enerji güvenliğinin enerji ağırlıklı genel tanımı enerji kaynaklarının bulunabilirliği, erişilebilirliği ve kabul edilebilirliği hususlarını kapsamaktadır. Enerji güvenliğini; enerji arama, geliştirme, üretim, iletim, çevrim, dağılım, pazarlama ve tüketim ağındaki tesislerin her türlü saldırıya karşı fiziki olarak korunmasını ve takibini anlamını içermektedir. Bu iki tanımı da kapsayarak çalışan Akıllı Enerji Güvenliği Sistemleri enerji istasyonlarının ve şebekelerinin vazgeçilmezleri arasındadır. Bu uygulamalara örnek olarak SCADA Sistemi-Güvenlik Kontrol Merkezleri Modülü verilebilir.
- Akıllı Sokak Aydınlatmaları
Ulaşım altyapısının karmaşıklığı, trafiğin akıcı olması ve insanların kendini güvende hissetmeleri amacıyla şehirlerde çeşitli aydınlatmalar gerekir. Akıllı sokak aydınlatması, günümüz şehirleri için oldukça önemlidir.
- Akıllı Enerji İzleme Sistemleri
İşletmelerin elektrik enerjisi tüketimini anlık olarak diledikleri yerde cep telefonun, tablet veya bilgisayardan takip edebilen enerji tüketimini analiz ederek tasarruf sağlayabilen sistemlerdir.
- Güvenlik Tehdit Yönetimi Sistemleri
Enerji güvenliği hususunda oluşabilecek tehditleri önceden tespit eden veya ani tehditler karşısında varlığı koruyan sistemlerdir. SCADA Sistemi-Güvenlik Kontrol Merkezleri Modülü buna bir örnektir.
Otomasyonların bilgisayarlarca yönetilmesi ve çeşitli elektronik kontrol devrelerinin mekanik sistemleri kontrolü ile başlayan bu dönemde her bir sistemin başlıca üretim metrikleri veri olarak oluşmaktaydı. Ancak bu veriler tam analiz edilemiyordu, yani;
· Bu veriler karşılaştırılmaya uygun olarak toplanmamıştı.
· Bu verilerden bir analitik üretmeniz için insan etkisine ihtiyaç vardı.
Bir işletmede ki çok sayıda farklı birim için bu verileri makineler üzerinden toplamanız güçtü. Özellikle de enerji tüketimleri konusunda ya hiç ya da çok kısıtlı bilgiler alabildiğiniz bu ürünler size üretim maliyetleriniz konusunda bir fikir vermiyordu.
Bugün ise durum farklı…
Verileri toplamak hiç bu kadar kolay olmamıştı
Size enerji tedarikini yapan firmanın trafosundan kendi üretim cihazınıza ya da üretim hattınıza kadar enerji tüketimi verilerini alarak analiz yapabilirsiniz. Birkaç yoldan bu verileri toplayabiliyoruz:
· Trafolar üzerine Enerji Analizörleri takarak
· Hatlarınız ve cihazlarınız üzerine akım trafoları yerleştirerek
Bu verileri aldıktan sonra fabrika içerisinde kablolama işlemi yapmanıza gerek kalmayacaktır. Artık doğrudan bu analizörleri WiFi, LPWAN ya da LoRaWAN gibi kablosuz iletim yöntemlerini kullanabilirsiniz. Enerji analizörlerinin önüne koyacağınız kablosuz alıcılar son derece ekonomik ve kablolama işlemi yapılmadığından zaman tasarrufu sağlar.
Enerji analizöründen alacağınız ve alçak ya da orta gerilim hatlarınızın enerji değerlerini gösteren veriler hangi birimde ne kadar tüketimin olduğunu gösterecektir. Her bir hattın önüne bağlayacağınız akım trafoları ile de bu tüketim değerlerini orantılayabilir ve geriye dönük olarak da tarihçe oluşturabilirsiniz.
Bütün bunların sonucunda üretim miktarı bazına enerji ihtiyacını tespit etmek mümkün olacaktır. Her bir ürünün üretim aşamasına ne kadarlık bir tüketimin olduğunu görebilir ve ürünün her aşaması için bu değerleri değerlendirebilirsiniz. Dijital ve akıllı enerji yönetimi sayesinde fırsatlardan yararlanabilirsiniz.
